woensdag 25 mei 2011

2012: steeds meer aardbevingen?

Ik heb al een poos geen nieuwe artikelen op dit blog gezet, maar ik reageer nog wel af en toe op reacties die geplaatst worden. Hoewel dit blog begon als reactie op creationisme, lijkt het dat mijn 2012 serie momenteel meer reacties oproept. Daarbij kwam ik een aantal keer dezelfde soort vraag tegen: hoe verklaar je het toenemende aantal aardbevingen? Tijd voor een nieuw artikel dus.

Pakistan, 2005, zo'n 80.000 slachtoffers. Sichuan, China, 2008, 70.000. Haïti, 2010, 223.000. Japan, 2011, 15.000 slachtoffers (en een kerncentrale). Zomaar wat aardbevingen van deze eeuw. Het lijkt wel steeds erger te worden!

Aardbevingen zijn indrukwekkende natuurrampen, en zoals je ziet kunnen daarbij grote aantallen slachtoffers vallen. Dat laat een indruk achter. Geen wonder dus dat in het verleden aardbevingen vaak gezien werden als tekens dat de goden ontstemd waren - en als voorbode voor het einde van de wereld. En nu dus weer - of het nu de 2012-aanhangers zijn of de Christenen die op de Rapture wachten, de toename in aardbevingen is het bewijs. Welke verklaring kan er anders zijn? Zelfs mensen die niet in 2012 of de Rapture geloven vragen zich af waar die toename toe gaat leiden.

Weinigen stellen zichzelf echter eerst de vraag of het aantal aardbevingen echt wel toeneemt. De meesten lijken zonder meer aan te nemen dat dat zo is, want iedereen zegt het , en we zien dat toch immers in het nieuws? Helaas, zo makkelijk gaat dat niet. Het menselijk brein werkt nu eenmaal zo dat we indrukwekkende voorvallen onthouden, en alle saaie dingen vergeten, zoals alle jaren waarin er géén grote aardbeving was met veel slachtoffers. Ook onthouden we uiteraard geen aardbevingen van lang geleden, of in afgelegen gebieden. Ons geheugen is dus geen betrouwbare manier om de toename van aardbevingen vast te stellen.

Hoe dan wel? We kunnen het natuurlijk navragen bij de organisaties die aardbevingen registreren, zoals de US Geological Survey, of onze eigen KNMI. En wat zeggen die? De USGS zegt:
Although it may seem that we are having more earthquakes, earthquakes of magnitude 7.0 or greater have remained fairly constant throughout this century and, according to our records, have actually seemed to decrease in recent years.

En onze KNMI geeft als antwoord op deze veelgestelde vraag over aardbevingen:

Er vindt geen toename van het aantal bevingen plaats. Wel worden er meer bevingen geregistreerd vanwege de steeds gevoeliger apparatuur. Ook het aantal slachtoffers zal waarschijnlijk toenemen vanwege de bevolkingsgroei.

Er worden ook goede argumenten gegeven die kunnen verklaren waarom het lijkt alsof er steeds meer grote aardbevingen zijn. Zoals het KNMI hierboven al aangeeft, vanwege de toenemende wereldbevolking zullen steeds meer aardbevingen in dichtbevolkte gebieden plaatsvinden en dus meer slachtoffers veroorzaken. Het USGS voegt daaraan toe dat vanwege de vooruitgang in communicatie-technologie er ook steeds meer aardbevingen het nieuws halen.

Het idee dat het aantal aardbevingen toeneemt en naar een climax toe zou werken klopt in elk geval niet. Tenzij je natuurlijk gelooft dat niet alleen de USGS maar ook het KNMI in één of ander complot zit - inclusief de honderden mensen die wereldwijd al de seismische meetstations beheren. En hoe waarschijnlijk is het dat zo'n groot complot geheim kan blijven?