1. Onze gedachten bepalen wat we zien

Dit is het eerste kopje in de brochure "Evolutie of Schepping": Onze gedachten bepalen wat we zien. Het voorspelt al meteen weinig goeds voor de rest van de brochure.

Oppervlakkig gezien lijkt het alsof de auteurs alleen willen uitleggen dat iemands achtergrond invloed heeft op hoe je iets interpreteert. Dat lijkt zo voor de hand te liggen dat daar eigenlijk weinig mis mee lijkt.

Waarom voorspelt deze opening dan toch weinig goeds? Omdat de brochure compleet voorbijgaat aan één van de voornaamste bestaansredenen van de wetenschappelijke methode: het elimineren van persoonlijke vooroordelen. Uiteraard wil dat niet zeggen dat alle wetenschappers onbevooroordeeld zijn, maar ze horen daar wel naar te streven.

Een stukje uitleg van de wetenschappelijke methode is hier misschien niet overbodig. Eén van de manieren waarop de invloed van vooroordelen bestreden wordt, bijvoorbeeld, is door niet te zoeken naar bewijs wat de theorie bevestigt, want dat is veel te makkelijk te vinden als je zoekt met een roze bril op. In plaats daarvan moet je zoeken naar bewijs wat de theorie ontkracht. Als dat lukt, dan zal een wetenschapper zelfs zijn meest geliefde theorie moeten aanpassen, of zelfs helemaal aan de kant moeten zetten.

Een ander belangrijk aspect is dat je werk gepubliceerd wordt zodat andere wetenschappers ernaar kunnen kijken. En als een wetenschapper ergens een fout gemaakt heeft, dan is er altijd wel een andere die bereid is dat aan te tonen. Pas als een theorie vele van deze aanvallen overleefd heeft, zal deze algemeen aanvaard worden.

Terug naar de brochure. Waar gaat deze nu precies de fout in? Hier:

Willen we naar de natuur en de mens kijken als een schepping die door een machtige God gemaakt is, of willen we dat niet?

Samen met de afbeelding eronder wordt er gesuggereerd dat we moeten kiezen: ofwel we kijken naar de natuur kijken vanuit het vooroordeel dat "een machtige God" de natuur geschapen heeft, ofwel vanuit het vooroordeel van de evolutie-theorie. Dit is een logische fout van het type "ongeldige tweedeling". Er zijn namelijk veel meer mogelijkheden. De oude Grieken hadden bijvoorbeeld een heel ander verhaal en dat geldt voor vele volkeren. En er is nog een mogelijkheid: wat nou als we willen proberen de natuur zonder vooroordeel te bekijken? Misschien is het nooit 100% mogelijk, maar we zouden er wel naar moeten streven - en de wetenschappelijke methode geeft ons precies het gereedschap hiervoor.

Dit is wat Darwin probeerde. Het zou duidelijk moeten zijn dat hij niet naar de natuur keek door de bril van de evolutieleer, want die bestond immers nog niet. Hij keek ook niet door de bril van geloof in de Schepping, want dat verhaal stond immers al vast. In plaats daarvan volgde hij de wetenschappelijke aanpak. Zo bevat zijn beroemde boek "The Origin of Species" bijvoorbeeld een heel hoofdstuk waarin hij de mogelijke zwakke punten voor zijn theorie opzoekt. Uiteraard legt hij ook uit waarom de tegenwerpingen op deze punten zijn theorie niet werkelijk in gevaar brengen.

En het stopt niet bij Darwin. Zijn werk is door vele generaties wetenschappers (150 jaar lang!) uitgekamd om te zien of ze zijn theorie konden ontkrachten. Ze vonden inderdaad wel fouten, maar de grote lijnen hebben de tand des tijds doorstaan. Sterker nog, er zijn vele ontdekkingen toegevoegd aan Darwin's werk. Zo gaf de ontdekking en ontrafeling van het DNA ons zoveel meer bewijs dat bijna naadloos in de evolutietheorie paste, dat er tegenwoordig binnen de wetenschap nog maar nauwelijks getwijfeld wordt aan de geldigheid van evolutie.

De suggestie dat we alleen maar evolutie zien omdat we door een "evolutie-bril" kijken is dus onzin en negeert compleet waar die "evolutie-bril" vandaan is gekomen. Waarom suggereren ze dit dan? Ik kan maar één ding bedenken: hun eigen idee dat de wereld geschapen is door "een machtige God" berust op een vooroordeel, en als ze de suggestie kunnen wekken dat dat voor evolutie ook geldt, dan kunnen ze ons hopelijk overtuigen dat we vrijelijk kunnen kiezen aan welk vooroordeel we de voorkeur geven. Dit zal later nog terug komen.

Denk na!
Wie zal in een bos meer zien: een boswachter of een kind dat altijd in de stad gewoond heeft?

Hmm, daar hadden ze misschien wat langer over na moeten denken:
Denk eens echt na!
Wie zal er in de natuur meer zien: een bioloog of een theoloog?