Kunnen mutaties informatie toevoegen?

Een veel gehoorde claim van tegenstanders van evolutie is dat mutaties geen informatie kunnen toevoegen aan het genoom, zoals bijvoorbeeld in de vierde stelling van het 95 stellingen project. Vooral vanuit het Intelligent Design (ID) kamp wordt deze claim vaak verspreid. Maar voor we het over het toenemen van informatie kunnen hebben, moeten we eerst een maat hebben voor de hoeveelheid informatie in een genoom.

Als je gaat nadenken over hoe je de hoeveelheid informatie van een set data kan meten, kom je echter al snel tot de conclusie dat het allemaal niet zo makkelijk is. Hoeveel informatie bevat bijvoorbeeld een boek? Je zou natuurlijk woorden (of tekens) kunnen gaan tellen en concluderen dat een dikker boek meer informatie bevat. Maar je snapt al snel dat dat niet werkt. "Er vallen natte druppels water uit de lucht" bevat niet vier keer zoveel informatie als "het regent". Voor genomen geldt hetzelfde. Uien hebben een genoom dat wel zes keer langer kan zijn dan dat van mensen, maar kan toch nauwelijks meer informatie bevatten dan dat van een mens. Elke maat voor informatie moet dus overbodige inhoud niet mee tellen.

Zulke maten zijn inderdaad ontwikkeld, zoals Shannon-entropie of Kolmogorov-complexiteit. Hoewel het met deze maten in de praktijk nog steeds lastig en vaak zelfs onmogelijk is om een enkel getal toe te kennen voor een set met data, is het vaak wel mogelijk om met deze definities te bepalen welke van twee sets data meer informatie bevat.

Het vervelende voor ID is echter dat deze het voor hun verkeerde antwoord geven: mutaties kunnen met die maten wel degelijk de hoeveelheid informatie doen toenemen. Daarom hebben verschillende ID aanhangers, zoals William Dembski, geprobeerd hele nieuwe theorieën op te stellen om te bepalen hoeveel informatie er in een genoom zit, die hun wel het goede antwoord geeft.

Ik zou nu natuurlijk uitgebreid kunnen gaan uitleggen waar de fouten in die nieuwe theorie zitten, of uitleggen waarom de andere twee beter zijn. Misschien doe ik dat ook nog wel eens, want het is best interessante materie. Maar daarmee zou ik me nu laten afleiden van het onderwerp van mutaties en me in plaats daarvan alleen maar in een nodeloos ingewikkelde discussie laten dwingen. Je zou zelfs bijna denken dat deze hele discussie juist opzettelijk bedoeld is als afleidingsmanoeuvre, in de hoop dat je vast komt te zitten in lastige wiskunde en geleerd klinkende retoriek.

Want de simpele waarheid is dat welke maat je ook neemt om de informatie-inhoud van een genoom te meten, toename van informatie via mutaties altijd mogelijk is. Als namelijk een mutatie van A naar B een afname van informatie zou betekenen, dan is de mutatie van B naar A automatisch een toename. Zie? Al die ingewikkelde discussies zijn alleen maar afleiding.