Jammer alleen dat de auteurs hun juiste antwoord meteen weer teniet doen in hun "Denk na" blokje aan het eind van dit hoofdstuk:
Denk na!
De evolutieleer leert dat in het verleden een klein ééncellig diertje vanzelf ontstond. Uit dat dier ontstond geleidelijk vanzelf de mens. Klopt dit met wat je normaal om je heen ziet?
Evolutietheorie heeft weinig te zeggen over het ontstaan van het allereerste leven. Dit is het terrein van abiogenese, al zit er wel wat overlap tussen abiogenese en evolutie. Hoe het allereerste leven ontstaan is weten we niet precies, maar we weten wel dat het niet zomaar ineens van niets naar eencellig leven gegaan is, zoals dit blokje lijkt te suggereren. Ook dit proces ging waarschijnlijk geleidelijk en de wetenschap maakt behoorlijke vorderingen om te begrijpen hoe het gegaan zou kunnen zijn. Vermoedelijk vonden bijvoorbeeld veel van deze processen plaats in de buurt van vulkanische onderzeese heet-water bronnen, die de energie en de grondstoffen leverden voor de chemische processen.
Ik wil even stil staan bij het woord "vanzelf". Uiteraard wordt je kamer niet vanzelf netjes. Maar hij wordt toch ook niet vanzelf rommelig? Als je je kamer opruimt vlak voor je op vakantie gaat en je komt een paar weken later terug, is hij nog steeds netjes. Pas nadat je weer een paar weken in je kamer geleefd hebt, is het weer een zootje. Tenminste, zo gaat het bij mij meestal. Dat is dus niet "vanzelf"; het wordt een rommeltje omdat je bezig bent in je kamer, omdat je dingen overhoop haalt zonder ze weer terug te leggen.
Wat gaat dan vanzelf? Als ik een ijsblokje in de zon leg, dan zal deze vanzelf smelten. Of is dit niet vanzelf? De zon doet dit toch? Jawel, maar daar zit verder geen intelligentie of bedoeling achter, alleen maar simpele natuurkunde, dus in die zin zou je toch kunnen zeggen dat het vanzelf gaat. Is de zon vanzelf gaan schijnen? Zwaartekracht heeft de zon zover samengeperst dat de temperatuur en druk hoog genoeg werd voor kernfusie, dus in die zin ging dat vanzelf. Zo kun je terug redeneren tot je niet meer precies weet waarom iets zo is. Waarom is er zwaartekracht? Waarom zijn de wetten in het heelal zodanig dat kernfusie mogelijk is? Of zelfs stabiele materie? Is dat "vanzelf" zo gekomen? We weten het niet. Nog niet.
We zijn nu trouwens ver buiten het werkterrein van evolutie beland, in het werkterrein van de kosmologie, maar het is wel relevant voor de discussie over schepping. Hier is namelijk nog ruimte voor mystiek: misschien is alles wel zoals het is omdat een god het zo wilde, wie weet. Al kun je je afvragen of "omdat god het zo wilde" wel een beter antwoord is dan "ik weet het niet, maar we werken eraan". Ook al omdat je niet kunt weten welke god het dan zo wilde. We zijn nu namelijk ook ver buiten het terrein van de Bijbel.
Denk eens echt na!
Als evolutie waar zou zijn, wat verwacht je dan niet te zien, dat je wel om je heen kunt zien? Zou daar een andere verklaring voor kunnen zijn?